Από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων της Περιφερειακής Αρχής, ξεκίνησε η εποχή ανάδειξης των ανεξερεύνητων δυνατοτήτων της Στερεάς Ελλάδας.
Μια εποχή ευκαιριών και προοπτικής για εμάς και τα παιδιά μας, που θα έχουν πια λόγους να ζήσουν και να εργαστούν στον τόπο τους. Οραματιζόμαστε μια Στερεά Ελλάδα που θα δημιουργεί τις εξελίξεις, αντί να τις ακολουθεί. Μια Στερεά πρότυπο για τις υπόλοιπες περιφέρειες της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Μέσα από την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, της καινοτομίας, των πιο φρέσκων αναπτυξιακών ιδεών συνεργαζόμαστε με φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, για να διαμορφώσουμε μια κοινή στρατηγική για το αύριο, μια κουλτούρα διαρκούς προόδου για τους πολίτες της Στερεάς Ελλάδας. ► Η θέση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας Το παρόν κείμενο αποτελεί σύνοψη των θέσεων της Περιφέρειας επί του κειμένου διαβούλευσης του Επιμελητηρίου Εύβοιας για τις προτάσεις αποκατάστασης και ανακαίνισης του ιστορικού κτιρίου του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ, με ήπιες κτιριακές παρεμβάσεις και με σεβασμό στον ευρύτερο οικιστικό χώρο. Προτάσεις που αφορούν συνοπτικά στη δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου, Θερμοκοιτίδας, Κέντρου Δια Βίου Μάθησης τύπου ΙΙ (ΚεΔιΒιΜ ΙΙ), Τεχνικής Σχολής μεταλυκειακού προσανατολισμού και Συνεδριακού Κέντρου. Ως προς την αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Δημόκριτου,η Περιφερειακή Αρχή έχειδηλώσειότι υποστηρίζει την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, εντός των ορίων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, μέσωμιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, με επίκεντροτην αναβάθμιση, ανάδειξη και αξιοποίηση ακινήτων που ενέχουν σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα.Σε αυτή την κατεύθυνση κορυφαία θέση λαμβάνει η αξιοποίηση υφιστάμενων δομών μέσα από τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Επιμελητηρίων, όπως η Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας, η Δημοτική Αγορά Χαλκίδας, ο Δημόκριτος, το συγκρότημα Γεωργιάδη, κα. Το κείμενο διαβούλευσης έχοντας ως βάση την ανακαίνιση των κτιριακών εγκαταστάσεων, ενσωματώνει δύο βασικές προτάσεις λειτουργίας: Α) Δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου, Θερμοκοιτίδας και Συνεδριακού Χώρου Για την πρώτη πρόταση, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει δεσμευτεί προγραμματικά για τη δημιουργία μιας δομής Περιφερειακού Κέντρου Έρευνας & Καινοτομίας που σκοπό θα έχει να συμβάλει στην αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων για την ενίσχυση της διασύνδεσης μεταξύ των υφιστάμενων δικτύων έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ), των επιχειρήσεων, των εκπαιδευτικών – ερευνητικών κέντρων της Περιφέρειας, καθώς και των υφιστάμενων συστάδων (Clusters) σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα.
Το Περιφερειακό Κέντρο Έρευνας & Καινοτομίας μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά και υποστηρικτικά στην δράση του Επιμελητηρίου συμπράττοντας με τους σχετικούς φορείς παραγωγής, μεταφοράς και αξιοποίησης παραγωγικής γνώσης και καινοτομίας, ενώ οι δραστηριότητές του θα συνδυάζονται με υφιστάμενες σχετικές και αντίστοιχες των ερευνητικών, ακαδημαϊκών και επιχειρηματικών φορέων. Βασικό αντικείμενο της δραστηριοποίησης του Κέντρου θα είναι και η έμπρακτη στήριξη της επιχειρηματικής καινοτομίας και της νεοφυούς επιχειρηματικότητας μέσα από την ενίσχυση της εξωστρέφειας, την επιχειρηματική ανακάλυψη και τη λειτουργία εκκολαπτηρίων ή/και θερμοκοιτίδων ή/και επιταχυντών για νέες επιχειρήσεις στους δυναμικούς κλάδους της περιφερειακής οικονομίας, όπως αυτοί καταγράφονται στη Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3). Αυτονόητο είναι ότι οι ανακαινισμένοι χώροι μπορούν να φιλοξενήσουν τη λειτουργία εργαστηρίων (LivingLabs) αλλά και τη διεξαγωγή συνεδρίων. Το Περιφερειακό Κέντρο Έρευνας & Καινοτομίας θα διασυνδέεται με τη δομή του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας & Καινοτομίας (ΠΣΕΚ), που έχει συγκροτηθεί από το 2017 στην ΠΣτΕ, αποδεικνύοντας στην πράξη την υλοποίηση της τριπλής έλικας και τη διασύνδεση έρευνας, καινοτομίας και ελεύθερης αγοράς.Στην κατεύθυνση αυτή, ενισχυτικός αναμένεται να είναι και ο ρόλος του Γενικού Τμήματος του ΕΚΠΑ μέσω των δέκα (10) Εργαστηρίων που λειτουργεί, στα Ψαχνά Ευβοίας. Β) Λειτουργία μετά-δευτεροβάθμιας μη – ανώτατης εκπαιδευτικής μονάδας Ως προς τη δεύτερη προσέγγιση, η επιτυχημένη ιστορία του Δημόκριτου και η διαχρονική αξία της πορείας που κατέγραψε, μπορούν βάσιμα να αποτελέσουν το σπόρο για την καλλιέργειας μιας νέας κουλτούρας που θα βασίζεται στην αναβίωση του θεσμού. Είναι αυτή ακριβώς η κουλτούρα του Δημόκριτου που διαχρονικά, ενσωμάτωσε αντιλήψεις, αξίες και συμπεριφορές, διαμορφώνοντας ένα πρότυπο παραδοχών που μοιράστηκαν ολόκληρες γενιές αποφοίτων. Μιας κουλτούρας εκπαίδευσης που αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη και την επιτυχία επιχειρηματικών ιδεών και εγχειρημάτων. Πόσω μάλλον σε μια περίοδο όπου η πρόσφατη κρίση του Covid-19 αναδεικνύει έντονα την ζήτηση προϊόντων, υπηρεσιών εφαρμοσμένης ή και βασικής έρευνας που προκύπτουν από κοινωνικές ανάγκες και όχι από στενά οικονομικές ή αγοραίες ανάγκες. Η ΠΣτΕ δηλώνει αρωγός σε ενέργειες εκπαίδευσης και προσαρμογής του ανθρώπινου δυναμικού στις προκλήσεις κάθε εποχής, αλλά και δράσεις επιμόρφωσης σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες. Πυλώνες αυτών των ενεργειών, αποτελούν η Βιομηχανία – Βιοτεχνία, η Κατασκευή (δημόσιο – ιδιωτικό έργο), οι Υπηρεσίες στο ευρύτερο πεδίο του Τουρισμού, ο Πρωτογενής Τομέας και επιπρόσθετα, η σύγχρονη Ναυτική Εκπαίδευση. Κλάδοι, δηλαδή, με προοπτική, που η ενίσχυσή τους με καταρτισμένα τεχνικά στελέχη, θα επιτρέψει την περαιτέρω ανάπτυξή τους σε όφελος της Εθνικής και Περιφερειακής μας Οικονομίας. Ως Περιφερειακή Αρχή δε, υποστηρίζουμε κι ενισχύουμε πρωτοβουλίες, όπως η υποστήριξη της εκπαίδευσης στους δυναμικούς κλάδους της περιφερειακής οικονομίας όπως αυτοί καταγράφονται στη Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3) με έμφαση σε τοπικές εγγενείς δυνατότητες. Περαιτέρω έχουμε ήδη αναπτύξει μηχανισμούς για την υποστήριξη υποτροφιών, μέσω του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, σε μονάδες μεταποίησης της Στερεάς Ελλάδας, που μπορούν να συνδράμουν σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση.
Επισημαίνεται ότι στη χώρα μας, σύμφωνα με το ισχύoν θεσμικό πλαίσιο για την μετά – δευτεροβάθμια μη ανώτατη εκπαίδευση, προβλέπονται δομές μη – τυπικής εκπαίδευσης που λειτουργούν είτε ως ΙΕΚ, είτε ως Κολλέγια (στη βάση συμφωνιών πιστοποίησης και δικαιόχρησης με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής), είτε ως ΚεΔιΒιΜ ΙΙ. Κατά συνέπεια η πιθανή λειτουργία ανάλογης δομής πρέπει θεσμικά να υπάγεται στο παραπάνω πλαίσιο. ► Χρηματοδοτικά εργαλεία Τρείς είναι οι υπό εξέταση δράσεις που χρήζουν χρηματοδότησης: · Η ανακαίνιση και αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων · Η δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου, Θερμοκοιτίδας και Συνεδριακού Χώρου · Η λειτουργία μετά-δευτεροβάθμιας μη – ανώτατης εκπαιδευτικής μονάδας Τα εργαλεία χρηματοδότησης που διαθέτει η Περιφέρεια είναι κατά βάση το Περιφερειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 και το ΕΣΠΑ της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027. Το μεν πρώτο (ΠΠΑ 2021-2025) που είναι υπό εκπόνηση και συγκεκριμένα ο Άξονας Προτεραιότητας «Έξυπνη Ανάπτυξη» περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον Ειδικό Αναπτυξιακό Στόχο 1.2 «Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα» που μπορεί να αξιοποιηθεί για την πρώτη ανάγκηανακαίνισης και αναβάθμισης των κτιριακών εγκαταστάσεων, ώστε να αποτελέσει τη βάση λειτουργίας των δύο προτάσεων.
Το μοντέλο διαχείρισης, που δύναται να επιλεγεί είναι η προγραμματική σύμβαση μεταξύ της ΠΣτΕ και του Επιμελητηρίου Εύβοιας, ενώ η υλοποίηση του έργου μπορεί να πραγματοποιηθεί με βάση το άρθρο 50 του υφιστάμενου Ν.4412/2016 που προβλέπει μελέτη – κατασκευή σε μια φάση. Η δεύτερη ανάγκη χρηματοδότησης απαντάται στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 και συγκεκριμένα στον Στόχο Πολιτικής 1 «Μια εξυπνότερη Ευρώπη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού», όπου προβλέπεται μεταξύ άλλων η «Ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας» που αφορά στην ενδυνάμωση του συστήματος έρευνας και καινοτομίας – δημιουργία συμπράξεων ερευνητικών φορέων και επιχειρήσεων, η «Ενίσχυση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας»με στόχο την υποστήριξη των επιχειρηματικών επενδύσεων για έρευνα και ανάπτυξη στα πεδία προτεραιότητας της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης – οικονομική αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων από νεοϊδρυόμενες και ώριμες επιχειρήσεις – ανάπτυξη μη τεχνολογικών καινοτομιών σε επιχειρήσεις καθώς και η «Δημιουργία ενός φιλικού οικοσυστήματος για τις επιχειρήσεις»με στόχο τη στήριξη κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, τη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και την άρση των εμποδίων στο επιχειρείν. Όλες αυτές οι επενδύσεις στοχεύουν στην αναβάθμιση ερευνητικών υποδομών, στη βελτίωση του επιπέδου τεχνογνωσίας σε ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και επιχειρήσεις, στην αύξηση των τεχνοβλαστών, των παράγωγων (spinouts) και των νεοσύστατων επιχειρήσεων που βασίζονται στην τεχνολογία, στην αύξηση των ολοκληρωμένων οικοσυστημάτων καινοτομίας που περιλαμβάνουν όλους τους συμπληρωματικούς μηχανισμούς από εκκολαπτήρια,επιταχυντές μέχρι τεχνολογικά πάρκα και των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους καθώς και στην ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ